Eğlence hukuku
Eğlence hukuku, medya hukuku olarak da adlandırılır, eğlence sektörüne sağlanan hukuki hizmetlerdir. Eğlence hukukundaki bu hizmetler fikrî mülkiyet hukuku ile örtüşmektedir. Fikrî mülkiyet, tescilli marka, telif hakkı ve "Tanıtım Hakkı" dahil olmak üzere birçok hareketli parçaya sahiptir. Bununla birlikte, eğlence hukuku uygulaması genellikle iş hukuku, sözleşme hukuku, haksız fiiller, iflas hukuku, göçmenlik, menkul kıymetler hukuku, güvenlik çıkarları, acentelik, mahremiyet hakkı, hakaret, reklam, ceza hukuku, vergi hukuku, Uluslararası hukuk (özellikle Uluslararası özel hukuk) ve sigorta hukuku ile ilgili soruları içerir.
Eğlence sektörüne sağlanan hukuki çalışmalarının çoğu işleme dayalıdır, yani sözleşmelerin hazırlanması, müzakere ve arabuluculuk. Bazı durumlar davaya veya tahkime yol açabilir.
Genel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğlence hukuku, tüm farklı türlerdeki medyayı (örneğin TV, film, müzik, yayıncılık, reklam, İnternet ve haber medyası vb.) ve kurumsal, finans, fikrî mülkiyet, tanıtım ve gizlilik ve Amerika Birleşik Devletleri Anayasası Birinci Değişikliği dahil olmak üzere çeşitli yasal alanlara uzanır.
Film için, eğlence hukukunda uzman avukatlar, oyuncunun gelecek projeler için sözleşmelerini sonuçlandırmak için oyuncunun temsilcisiyle birlikte çalışır. Bir menajer bir yıldız için çalışmaya başladıktan sonra, eğlence avukatı, acente ve oyuncunun yeteneğinin alıcısı ile tazminat ve kâr katılımı için pazarlık yapar. Eğlence avukatları katı gizlilik anlaşmaları altındadır, bu nedenle işlerinin ayrıntıları çok gizli tutulur. Ancak, bazı eğlence avukatlarının iş tanımları, bir yıldızın menajeri, yöneticisi veya yayıncısının iş tanımları ile karşılaştırılabilir hale geldi. Çoğu eğlence avukatının, bir müşterinin kariyerini oluşturmaya yardımcı olmak gibi birçok başka rolü vardır.[1]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Medyanın popülaritesi yaygınlaştıkça, medya hukuku alanı daha popüler hale geldi ve bazı kurumsal profesyonellerin medyaya daha fazla katılmak istemesini gerektirdi. Sonuç olarak, birçok genç avukat medyada daha fazla bağlantı kurma, medya sunucusu olma ve hatta oyunculuk rolüne girme fırsatı için medya hukukunda kariyere başladı. Teknoloji büyük ilerlemeler kaydetmeye devam ederken, birçok dava ortaya çıkmaya başladı ve bu da avukat talebini son derece gerekli kılmaktadır.
Kategoriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğlence hukuku genellikle kendi özel sendikaları, üretim teknikleri, kuralları, gelenekleri, içtihatları ve müzakere stratejileri olan faaliyet türleri ile ilgili olarak aşağıdaki alanlara bölünmüştür:
- FİLM: opsiyon sözleşmeleri, unvan meseleleri zinciri, yetenek sözleşmeleri (senarist, Film yönetmeni, aktör, besteci, yapım tasarımcı), prodüksiyon ve post prodüksiyon ve sendika meseleleri, dağıtım meseleleri, sinema endüstrisi müzakereleri, dağıtım ve genel fikrî mülkiyet özellikle telif hakkı ve daha az ölçüde ticari markalarla ilgili konular;
- İNTERNET: sansür, telif Hakkı, bilgi edinme özgürlüğü, bilgi teknolojisi, gizlilik ve telekomünikasyon sorunları;
- ÇOKLU ORTAM: yazılım lisans sorunları, video oyunu geliştirme ve üretimi, bilişim hukuku ve genel fikrî mülkiyet sorunları;
- MÜZİK: yetenek anlaşmaları (müzisyenler, besteciler), yapımcı anlaşmaları ve senkronizasyon hakları, müzik endüstrisi müzakereleri ve özellikle telif hakkıyla ilgili genel fikrî mülkiyet konuları;
- YAYIMCILIK ve BASILI MEDYA: reklam, manken, yazar anlaşmaları ve özellikle telif hakkıyla ilgili genel fikrî mülkiyet konuları;
- TELEVİZYON ve RADYO: yayın lisansı ve düzenleyici konular, mekanik lisanslar ve özellikle telif hakkıyla ilgili genel fikrî mülkiyet sorunları;
- TİYATRO: kiralama sözleşmeleri ve ortak yapım sözleşmeleri ve performansa yönelik diğer yasal konular;
- GÖRSEL SANATLAR: güzel sanatlar, sanat eserlerinin sanat simsarlarına konsinye teslimi konuları, heykeltıraşların halka açık yerlerdeki eserlere ilişkin manevi hakları ve endüstriyel tasarım, ürünlerdeki grafik tasarım öğelerinin korunması ile ilgili konular.
Medya hukuku, aşağıdakileri ifade eden hukukî bir alandır:
Bazı örnek davalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Telif hakkı: Golan, Holder'a karşı davasında 6'ya karşı 2 oyla, yargıçlar, Birinci Değişiklik ve Anayasa'nın telif hakkı hükmü ışığında, genel nüfusun "kutsal bir merkezilik sınıfı" olmadığını belirterek iddiaları reddetmiştir ve Yüksek Mahkeme, bu telif hakkı sigortaları, yeni girişimlerde bulunulması için çaba sarf etmeseler de uzatılabileceğine hükmetmiştir.[2]
- İnternet: 2007 yılında, MTV ve Comedy Central TV'ye sahip bir medya topluluğu olan Viacom, telif hakkıyla korunan materyallerinin onaylanmamış olarak yayınlanması nedeniyle telif hakkı ihlali iddiaları ışığında YouTube'a 1 milyar dolarlık dava açtı. Mayıs 2008'de YouTube, telif hakkı garantili içeriği güvence altına almak için gelişmiş parmak izi yeniliğini kullanmaya başladı.
- Televizyon: Yüksek Mahkeme 8 üyenin oy birliği ile o sırada FCC kurallarının "kısa ömürlü ünlemleri" kapsamadığı gerçeği ışığında, Fox'a verilen para cezalarının etik dışı olduğuna ve sonunda "yasadışı olarak belirsiz" olarak itibarsızlaştırıldığına karar verdi.[2]
- Müzik:
- Kesha, Dr. Luke'a karşı davası - 2014 yılında şarkıcı Kesha, cinsiyete dayalı nefret suçları ve duygusal sıkıntı nedeniyle Dr. Luke olarak da adlandırılan müzik yapımcısı Lukasz Sebastian Gottwald'a karşı hukuk davası açtı. Bu hukuk davası Gottwald'ın karşılığında Kesha'yı iftira ve sözleşmenin ihlali nedeniyle dava etmesine neden oldu. Bu dava, bir hakimin Kesha'yı kariyerine etkili bir şekilde devam etmesini yasaklayan bağlayıcı sözleşmesinden serbest bırakmayı reddetmesiyle sona erdi. Yargıç, Kesha'nın taciz olmadığına dair yemin ettikten sonra bir anlaşmaya vardığını not etti. Miley Cyrus, Lady Gaga ve Demi Lovato gibi birçok ünlü, bu davanın sonucunda oynanan adaletsiz sözleşme yasalarını yayınlamak amacıyla Kesha'ya destek verdi. Şarkıcı-söz yazarı Taylor Swift, Kesha'yı herhangi bir finansal yükümlülükten kurtarmak için 250.000 dolar bağışladı.[3]
- Katie Armiger – 2016 yılında, şarkıcı/söz yazarı Katie Armiger, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki radyo istasyonlarındaki bir avuç DJ'in radyo turu sırasında onu taciz ettiğini iddia ederken, plak şirketi Cold River Records, radyo programcılarının şöhret bileti olduğunu söyleyerek bunu haklı çıkardı. Cold River Records, kamuoyu önünde gerçekleşen bu davada ona meydan okuduklarında Armigers'ın karakterine karşı iftiraya ve yanlış bilgilendirme neden oldu. Cold River Records, Armiger'ı, plak sözleşmesinin şartlarını ve yasallığını katı bir şekilde uygulayarak yeni müzik yayınlamasını veya canlı performans sergilemesini yasaklayan uzun bir kovuşturmada rehin tuttu. Bu nedenle, Armiger sosyal medyada yer almaması nedeniyle sayısız hayranını kaybetti ve büyük olasılıkla hayranlarına bir açıklama yapmayarak güvenilirliğini de kaybetti. Taciz söz konusu olduğunda bir sanatçının sözleşmesini hemen ihlal edemediği bu tür durumlar için oluşturulmuş bir yasa yoktur. bolca delil ve ihmal gösteren Armiger'in ifadelerinin sonucu sadece Cold Rivers adına değil, DJ'ler adına da dava açılabilirdi. Sonunda, Armigers'ın karakteri karalandı ve Cold River Records'un başkanı Pete O'Heeron, Armigers'ın davasının temelsiz olduğunu iddia ederek yanlış bilgilendirmelere neden oldu. Karalama, yanlış bilgilendirme ve sözleşme yasaları, Cold River Records ile olan sözleşmesini ihlal etme arayışıyla Katie Armigers'ın gerçekliğinde önemli bir rol oynamıştır.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
- Fikrî mülkiyet hukuku
- Akıllı İşaretler
- Spor hukuku
- Gösteri sanatları
- Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Kanunu
- Copyleft
- Telif hakkı simgesi
- Türkiye Cumhuriyeti Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
- Panorama özgürlüğü
- Telif kanunu
- Tescilli marka (® ya da ™)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wasko, Janet (2008). Hollywood Film Industry (İngilizce). Malden, MA: Blackwell Publishing. ss. 176-178.
- ^ a b "Top 5 Media & Entertainment Cases Of 2012 - Law360". www.law360.com (İngilizce). 7 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2018.
- ^ a b Swenson, Kyle (13 Aralık 2017). "A singer spoke up about sexual harassment in country music. Now she's being sued". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 24 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2018.